Chùm thơ hai-cư Nhật Bản Kết nối tri thức - Thông tin chung

Các thông tin về tác giả, tác phẩm, nội dung của các đoạn thơ trong Chùm thơ hai-cư Nhật Bản.

Giới thiệu về thơ hai-cư Nhật Bản

Hai-cư là một thể thơ truyền thống độc đáo của Nhật Bản (thi quốc), được hình thành từ thế kỷ thứ XVI đến thế kỷ XVII có những thành tựu nổi bật.Thơ hai-cư thuộc loại ngắn nhất thế giới (cả bài chỉ 17 âm tiết, ngắt thành 3 đoạn 5-7-5). Nguyên bản tiếng Nhật chỉ có một câu thơ.Nội dung: Phản ánh tâm hồn người Nhật - tâm hồn ưa thích hòa nhập với thiên nhiên, vì vậy nội dung thường hướng đến một phong cảnh, một vài sự vật cụ thể, một tứ thơ, một cảm xúc, một suy tư… của người viết.Tứ thơ: Khơi gợi xúc cảm, suy tư trong một khoảnh khắc hiện tại (quy tắc sử dụng quý ngữ).

Nội dung Chùm thơ hai-cư Nhật Bản

Mỗi bài thơ đều mang đến cho người đọc giá trị nhân văn sâu sắc, ý nghĩa về cuộc sống.

Tác giả Chùm thơ hai-cư Nhật Bản

Chùm thơ Hai-cư Nhật bản do nhiều tác giả thực hiện, thông tin sơ lược về những nhà thơ này:Mát -chư-ô Ba-sôChi-ôCô-ba-y-a-si Ít-sa

Chùm thơ hai-cư Nhật Bản thuộc thể loại gì?

Chùm thơ hai-cư thuộc thể thơ truyền thống, có vị trí quan trọng đối với văn học Nhật Bản. Đồng thời còn được xem là một trong những hình thức cô đọng nhất của thơ ca trên toàn thế giới.

Nghệ thuật bài Chùm thơ hai-cư Nhật Bản

Cả 3 bài thơ ngắn gọn, sử dụng hình ảnh ẩn dụ của con vật, cây cối để truyền tải thông điệp sâu sắc, triết lý, đầy nhân văn.

Soạn bài Chùm thơ hai-cư Nhật Bản

Hướng dẫn học sinh soạn văn bài Chùm thơ hai-cư Nhật Bản chuẩn chương trình sách mới lớp 10.

1/ Soạn văn lớp 10 Chùm thơ hai-cư Nhật Bản - Bài thơ ngắn nhất mà bạn đã từng đọc là bài nào? Điều gì khiến nó được bạn nhớ tới?

Bài thơ ngắn nhất mà tôi từng đọc là:Cỏ hoang trên đồng ruộngDẫy xong bỏ tại chỗPhân bón!Như ta đã biết, thơ hai-cư không thiên về tả mà là gợi. Vì vậy, tác giả để cho người đọc tự do tư duy hoặc tự do bộc lộ cảm xúc. Với bài thơ này, đã để lại trong ta cái hình ảnh bình dị, lao động đời thường của “cỏ hoang trên đồng ruộng” và được “bỏ tại chỗ” khi “dẫy xong”. Thế nhưng, câu cuối “phân bón” lại gợi cho ta về cảm xúc nhân sinh sâu lắng về phận “cát bụi” trở về cát bụi của con người trong cái vòng sinh tử.

2/ Soạn bài Chùm thơ hai-cư ngắn nhất - Hãy hình dung về màu sắc, không khí của khung cảnh được gợi tả trong bài thơ

3/ Soạn bài Chùm thơ hai-cư Ấn tượng mà hình ảnh “hoa triêu nhan” và “dây gàu” gợi ra cho bạn là gì?

Ấn tượng mà hình ảnh “hoa triêu nhan” và “dây gàu” gợi hình ảnh hoa triêu nhan quấn vào dây gàu để bung nở, gợi ra một sức sống căng tràn của thiên nhiên.

4/ Khi nhắc đến “con ốc” và “núi Phu-gi”, người ta thường nghĩ đến những đặc điểm nào của chúng?

Khi nhắc đến “con ốc”, người ta thường nghĩ đến sự chậm chạp, lâu la, nhắc đến “núi Fu-gi”, người ta thường nghĩ đến sự cao lớn, mênh mông vô tận.

5/ Hãy nhận diện hình ảnh trung tâm ở từng bài thơ hai-cư và cho biết đặc điểm chung của các hình ảnh ấy

Bài thơ 1: Hình ảnh trung tâm là “con quạ”.Bài thơ 2: Hình ảnh trung tâm là “hoa triêu nhan”.Bài thơ 3: Hình ảnh trung tâm là “con ốc nhỏ”.Nhận xét chung: Hình ảnh trung tâm là những sự vật bé nhỏ, bình thường và gần gũi.

6/ Xác đinh mối quan hệ giữa hình ảnh trung tâm trong bài thơ của Ba-sô với các yếu tố thời gian và không gian

Hình ảnh trung tâm là cánh quạ đậu trên cành khô trong bài thơ thứ nhất gợi lên một không gian của chiều thu vắng lặng tiêu sơ, cô quạnh.

7/ Bài thơ của Chi-y-ô được triển khai xoay quanh phát hiện nào? Theo bạn, vì sao phát hiện này lại dẫn dắt nhân vật trữ tình sang “xin nước nhà bên”?

Nhà thơ phát hiện dây hoa triêu nhan đang quấn quanh sợi dây gàu bên thành giếng.Nhà thơ nhìn thấy sự sống nhìn thấy cái đẹp trong đóa triêu nhan nhỏ nhoi nhưng bền bỉ. Hoa triêu nhan vốn là một loại dây leo đã quấn vào gây gàu để nở. Trước cái đẹp, trước sự sống nhà thơ nâng niu, trân trọng, không nỡ làm tổn thương nên chọn giải pháp “xin nước nhà bên”, để sự sống và cái đẹp được hiện hữu.

8/ Từ những đặc điểm thường được liên hệ khi hình dung về “con ốc” và “núi Phu-gi”, hãy nhận xét về tương quan giữa hai hình ảnh này

Thời gian hiện ra thật chậm qua động tác “chậm rì, chậm rì” của con ốc.Không gian thể hiện qua hình ảnh tương phản giữa ngọn núi Phu-gi với hình ảnh con ốc bé nhỏ. Sự tương phản giữa cái to lớn với cái bé nhỏ càng làm bật lên sự cô đơn. Nhưng quan trọng là nó nói lên sự nỗ lực của con người trong hành trình chinh phục cuộc sống, ước mơ lớn lao của đời người.

9/ Khoảnh khắc được thể hiện trong bài thơ của Ba-sô có thể khơi gợi những cảm xúc gì ở người đọc?

“Cành cây”, “con quạ”, “chiều thu” toát ra sự cô tịch. Bài thơ không chỉ tái hiện phong cảnh héo úa của một chiều thu bên hình bóng một con quạ, nó còn là sự tương phản của thân hình màu đen và sự bé nhỏ của con quạ giữa bóng tối bao la vô định sắp trùm xuống của buổi chiều hôm.Hình ảnh con quạ cô đơn đậu trên cành cây trơ trụi giữa một chiều thu mênh mông đã đưa người đọc vào cảnh giới u huyền và cô tịch, một thế giới hư không như trống rỗng.

10/ Từ bài thơ của Chi-y-ô, hãy bình luận về ý nghĩa triết lí trong cách ứng xử của con người đối với thiên nhiên mà bài thơ gợi ra

Nhân vật trữ trình Ciyo ra giếng lấy nước, thấy hoa triêu nhan đang quấn quanh dây gầu. Thương hoa, trân trọng vẻ đẹp mong manh, thuần khiết của hoa nên không nỡ dùng gầu múc nước mà sang nhà hàng xóm xin nước để dùng. Triết lí về cách ứng xử của con người đối với thiên nhiên: trân trọng sự sống tự nhiên dù là nhỏ bé, trân trọng cái đẹp. Một đóa triêu nhan mỏng manh làm tỏa sáng một tình thương mênh mông và cảm động.

11/ Bạn cảm nhận như thế nào về hành trình “chậm rì” của con ốc trong bài thơ của Ít-sa?

Hành trình con ốc trèo lên núi Phú Sĩ gợi lên cuộc hành trình chinh phục ước mơ, hoài bão, khát vọng của con người. Trên thực tế cuộc sống, mỗi người đều là chú ốc nhỏ bé bình dị nhưng đều ấp ủ một giấc mơ cháy bỏng của riêng cuộc đời mình. Sức mạnh nội tại của chính bản thân chúng ta là nguồn sức mạnh động lực để thúc đẩy đưa chúng ta đến đỉnh cao của cuộc đời mình. Nếu như chú ốc sên khát khao chinh phục núi Phú Sĩ thì mỗi người đều có một đỉnh cao của cuộc đời mình mà muốn chinh phục. Một hình ảnh giàu sức gợi và mang triết lí nhân sinh sâu sắc.

Từ việc đọc ba bài thơ trong chùm thơ hai-cư, hãy viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày về điều bạn cảm thấy thú vị nhất ở thể thơ hai-cư

Bài làm 1:Haiku của Nhật Bản thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa con người và thiên nhiên. Hầu hết các bài thơ trong haiku đều xuất hiện hình ảnh thiên nhiên. Ở haiku, thiên nhiên và con người có mối tương giao thầm lặng mà...

Vài kiến thức cơ bản về thơ hai-cư

Vẻ đẹp tịch liêu (sabi) trong lối lên miền Oku - Matsuo BashoBasho là một haijin (người sáng tác haiku) nổi tiếng của Nhật Bản. Ông là người có công đưa haiku lên địa vị lừng lẫy trên thi đàn thế giới. Thị tập quan trọng go...

Kết luận

Hướng dẫn soạn bài, dàn tác phẩm Chùm thơ hai-cư Nhật Bản đã được cập nhật chính xác. Học sinh theo dõi và soạn bài đầy đủ để nắm được các thông tin chính của tác phẩm.