Lực lượng Kiểm soát quân sự có chức năng giúp người chỉ huy duy trì kỷ luật quân đội, Pháp luật Nhà nước, quy tắc trật tự an toàn xã hội đối với mọi quân nhân và các phương tiện giao thông quân sự ở ngoài doanh trại. Hãy cùng Luật GGL tìm hiểu về Kiểm soát quân sự qua bài viết dưới đây.
1. Kiểm soát quân sự là gì?
Kiểm soát quân sự hay tên thường gọi là lực lượng quân đội nhân dân Việt Nam. Lực lượng được thành lập theo Thông tư số 104/2010/TT-BQP do Bộ trưởng Phùng Quang Thanh đã ký ngày 6/8/2010 về “Ban hành Điều lệnh Quản lý bộ đội Quân đội Nhân dân Việt Nam. Kiểm soát quân sự là một lực lượng chấp pháp còn có tên là Cảnh sát quân sự (Quân cảnh), có chức năng giúp người chỉ huy duy trì kỷ luật quân đội, Pháp luật Nhà nước, quy tắc trật tự an toàn xã hội đối với mọi quân nhân và các phương tiện giao thông quân sự ở ngoài doanh trại. Đây cũng là lực lượng tại chỗ sẵn sàng xử trí các tình huống xảy ra, đồng thời phát hiện ngăn chặn những hành vi làm tổn hại đến sức chiến đấu, đến việc hoàn thành nhiệm vụ của quân đội, góp phần giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở khu vực đóng quân. Thực tế, quân đội các quốc gia đều tổ chức một lực lượng chấp pháp có tên Cảnh sát quân sự hay Quân cảnh. Tuy nhiên, ở nước ta, bộ phận này được gọi là Kiểm soát quân sự. Họ góp phần ngăn chặn các hành vi gây tổn hại đến sức chiến đấu, việc hoàn thành nhiệm vụ của quân đội. Từ đó đóng góp vào quá trình giữ gìn an ninh chính trị, trật tự xã hội tại khu vực đang đóng quân.
Yêu cầu: Lực lượng Kiểm soát quân sự chịu sự chỉ huy của người chỉ huy, chịu sự chỉ đạo của cơ quan quân sự cấp trên, được tổ chức theo hai hình thức chuyên nghiệp và không chuyên nghiệp. Lực lượng kiểm soát quân sự không chuyên nghiệp được tổ chức từ cấp trung đoàn và tương đương trở lên (trừ bệnh viện, xí nghiệp, nhà máy, đơn vị kinh tế), hoạt động khi có yêu cầu nhiệm vụ.
2. Nhiệm vụ của lực lượng Kiểm soát quân sự
3. Vai trò của lực lượng kiểm soát quân sự:
Lực lượng kiểm soát quân sự đóng vai trò then chốt đối với một quốc gia. Sự hiện diện của bộ phận này góp phần nâng cao chất lượng xây dựng chính quy, điều lệnh tác phong và tuân thủ kỷ luật quân đội bên ngoài doanh trại. Không chỉ phát hiện, chấn chỉnh, xử lý những trường hợp sai phạm, lực lượng này còn nhắc nhở và động viên quân nhân nêu cao tinh thần cảnh giác. Từ đó giữ gìn hình ảnh tốt đẹp của Bộ đội Cụ Hồ mẫu mực khi làm nhiệm vụ. Với phương châm “Thay người trước hết phải sửa chữa” các cán bộ, chiến sĩ ra sức phát huy tinh thần lao động hăng say và sáng tạo. Họ thực hiện đúng nhiệm vụ và quyền hạn, giữ nghiêm kỷ luật trong lực lượng vũ trang. Chính vì thế, bộ phận đã đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ mới. Góp phần nâng cao dân trí, tập trung xây dựng Đảng ngày càng trong sạch và vững mạnh về chính trị, an ninh, tham gia đấu tranh phòng chống có hiệu quả âm mưu và hành động “diễn biến hoà bình”. Họ sẵn sàng đấu tranh để phục vụ tốt cho đất nước trong mọi tình huống có thể xảy ra. Quan tâm đời sống người dân, tham gia xoá đói giảm nghèo, công tác dân vận thúc đẩy quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc một cách hiệu quả. Sự xuất hiện của kiểm soát quân đội góp phần nâng cao hiệu quả xây dựng chính quy, kỷ cương pháp luật và điều lệnh quân đội ngoài doanh trại. Các đơn vị kiểm soát quân sự đều yêu cầu mỗi cán bộ, chiến sĩ cần vững vàng về nghiệp vụ, không chỉ phát hiện, xử lý, nhắc nhở những trường hợp vi phạm mà còn động viên, khen ngợi người phục vụ. nâng cao ý thức, trách nhiệm xây dựng hình ảnh đẹp Bộ đội Cụ Hồ thân thiện, gương mẫu khi thi hành nhiệm vụ ngoài doanh trại.
Lực lượng kiểm soát quân sự còn làm tốt công tác chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân và thực hiện chính sách hậu phương quân đội. Bên cạnh đó, lực lượng kiểm soát quân sự còn tăng cường công tác tuyên truyền, vận động quần chúng, tham gia có hiệu quả công tác tìm kiếm, cứu nạn, giúp nhân dân phòng tránh và khắc phục thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu.
4. Quyền hạn của quân nhân khi làm nhiệm vụ Kiểm soát quân sự
Lực lượng kiểm tra cũng sẽ có nhiệm vụ phát hiện và xử lý các quân nhân vi phạm điều lệnh, kỷ luật quân đội. Kiểm tra, phát hiện và tạm giữ cán bộ, công chức quốc phòng, công nhân viên, các phương tiện giao thông quân đội vi phạm pháp luật. Họ đảm nhiệm nhiệm vụ tiến hành lập biên bản, thu giữ nhân vật, bảo vệ hiện trường, báo cáo chỉ huy và bàn giao cho cơ quan chức năng giải quyết các vụ việc. Lực lượng này được phép dùng súng chống lại khi họ không tuân thủ và có hành động đe doạ đến an toàn của bản thân hoặc người khác. Được bắt giữ và cưỡng chế khi kẻ phạm tội nguy hiểm cố ý chống đối.
5. Hình thức hoạt động của kiểm soát quân sự
Trạm kiểm soát quân sự dã chiến, cụm kiểm soát quân sự lưu động do Bộ Tổng Tham mưu, Tư lệnh quân khu thành lập trong phạm vi địa bàn mình. Lực lượng Kiểm soát quân sự của cấp mình chỉ được phép hoạt động trên địa bàn theo yêu cầu của đơn vị chủ quản. Lực lượng kiểm soát quân sự của cấp trên đi làm nhiệm vụ ở địa bàn khác thì phải thông báo cho Chỉ huy trưởng địa bàn đóng quân trên địa bàn đó biết và phối hợp với Cụm kiểm soát quân sự địa bàn mình (nếu cần thiết). Chiến sĩ thực hiện nhiệm vụ kiểm soát quân sự phải có thẻ hoặc băng có ký hiệu Kiểm soát quân sự; Mặc đồng phục, trang bị nghiệp vụ đúng qui định; Nắm chắc chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, địa bàn và phương thức hoạt động; Phối hợp tốt với lực lượng tuần tra, kiểm soát của các cấp trên địa bàn, với lực lượng công an, dân quân tự vệ, với chính quyền và nhân dân địa phương khi thực hiện nhiệm vụ. Đội trưởng phải có chứng nhận “Đội Kiểm soát quân sự” của cơ quan có thẩm quyền cấp. Sĩ quan được Tổng Tham mưu trưởng cấp Chứng chỉ kiểm soát quân sự không bắt buộc phải có bằng hoặc biển kiểm soát quân sự.
Hy vọng bài viết trên của Luật GGL đã cung cấp cho quý bạn đọc những kiến thức hữu ích, trân trọng cảm ơn!
