Trong giai đoạn chờ đợi ngày đón trẻ sơ sinh về nhà, chúng ta thường lo lắng khá nhiều đến các vấn đề liên quan đến yếu tố tâm linh, phong tục của dân tộc khá nhiều.
Và để có thông tin chính xác hơn về cách chọn ngày đón trẻ sơ sinh về nhà, văn khấn, thủ tục, các phong tục và mẹo dân gian truyền thống mà người Việt Nam ta đã áp dụng từ cách đây khá lâu. Family Maid đã tổng hợp và tham khảo từ các tài liệu dân tộc, kinh nghiệm của các chuyên gia am hiểu văn hóa dân gian để cung cấp cho quý độc giả những thông tin hữu ích nhất trong bài viết này.
Phong tục đón trẻ sơ sinh từ viện về
Một trong những yếu tố tâm linh mà tín ngưỡng người Việt Nam chúng ta luôn cẩn trọng khi làm việc gì đó trọng đại thì thường sẽ chọn ngày (coi ngày) là việc đầu tiên. Tiếp sau đó mới đến những phần khác và các thủ tục đón trẻ sơ sinh từ viện về nhà cũng vậy.
Hãy tham khảo quy trình và các mẹo dân gian khi đón bé về nhà dưới đây:
1. Chọn ngày đón trẻ sơ sinh về nhà
Qua các tài liệu, việc đưa trẻ về nhà từ bệnh viện không cần phải phụ thuộc vào ngày cụ thể, cũng không cần phải kiêng kỵ ngày giờ quá nhiều. Trong đó có ghi:
- Trẻ sơ sinh khi đưa về nhà từ bệnh viện nên chọn ngày hoàng đạo, hoặc giờ hoàng đạo (tức ngày may mắn) nếu có thể.
- Nên tránh đưa trẻ về trong khoảng 12 giờ trưa - 1 giờ chiều hoặc buổi tối, vì khi đó năng lượng âm nhiều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của các bé.
2. Chọn người mát tay đi cùng để đón em bé về
Theo quan niệm dân gian Việt Nam, trước khi đón bé về, ba mẹ hãy tìm ra một người mát tay, thông tin, có học thức tốt, dễ ăn dễ ngủ, … để cùng đưa bé về hoặc sẽ bế bé trong khoảng 72 giờ (tức 3 ngày) sau khi bé xuất viện về nhà.
Mục đích của phong tục dân gian này là xin vía/đón vía để mong muốn bé sau này dễ ăn, dễ nuôi, lớn lên khỏe mạnh, thông minh, mau ăn chóng lớn từ những ngày từ khi mới về.
3. Chuẩn bị đồ đạc để đón trẻ về nhà
Sắp xếp đồ đạc của mẹ và bé thật gọn gàng, phân chia dễ phân biệt và dễ lấy khi cần. Đối với những vật dụng thiết yếu thì nên để ở trên để tiện lấy khi cần.
Lưu ý: Cả mẹ và bé đều phải được mang quần áo, mũ che kín một cách cẩn thận.
Ngoài các vật dụng đã dùng trước đó ở viện, gia đình cũng cần chuẩn bị thêm các vật dụng khác phù hợp với tín ngưỡng, quan niệm văn hóa của người Việt Nam nhằm phòng tránh tà khí, hơi lạnh, ma quỷ có thể tác động đến bé.
Mang theo tỏi
Theo quan niệm, ma quỷ rất sợ tỏi, Vì vậy, người bế bé về cần mang theo củ tỏi để ma quỷ, linh hồn xấu sẽ không giám tới gần để chọc quấy bé.
Ngoài ra, tỏi còn được chứng minh là một loại kháng sinh thiên nhiên rất tốt, có thể phần nào giảm đi các yếu tố tác động từ bên ngoài khi mẹ và người bế bé mang theo bên mình. Sau khi gần về tới nhà thì nên vất cục tỏi này nơi ngã ba gần nhà.
Trong nhà, nơi mẹ và bé sẽ ngủ, hãy bảo người nhà treo một chùm tỏi hoặc lấy một múi tỏi bọc vào túi vải nhỏ để đeo cho bé, giúp tránh hơi lạnh, tà khí xâm nhập. Bé mau ăn, chóng lớn, ít quấy khóc và dễ nuôi.
Mang theo lá trầu không
Bố hoặc người nhà sẽ cầm theo ít lá trầu cay rồi đưa cho mẹ nhưng không nên để cho người khác nhìn thấy. Mục đích là để mẹ dùng khi về tới gần nhà, mẹ sẽ dùng tay vò nát lá trầu , sau đó hít hơi cay cay này, khi hơi cay để gần hết thì dùng tay xoa lên đầu trẻ sơ sinh.
Theo quan niệm dân gian, việc dùng lá trầu không như vậy là để giúp mẹ khỏe mạnh sau sinh và bé cũng dễ nuôi, tránh ốm vặt hơn.
Theo nghiên cứu y học, các tinh chất trong lá trầu có thể giúp giúp sát trùng, hạn chế vi khuẩn, có lợi cho tuần hoàn máu. Khi dùng sẽ có tác dụng làm ấm cơ thể, sát khuẩn cơ bản cho hai mẹ con trước khi vào nhà.
Người lớn mang theo quả bồ kết
Ở Việt Nam, mỗi khi mùi bồ kết thì người ta thường nghĩ ngay đến việc nhà có người mới đẻ và điều này hoàn toàn đúng.
Trước khi đón bé về, người lớn sẽ cầm theo ít bồ kết theo người. Trong khi đó, người ở nhà sẽ chuẩn bị một bếp lửa để xông một ít bồ kết trước để xông phòng ở của mẹ và bé, sau đó đem bếp lửa đó ra cửa để chờ đón bé.
Khi đón bé về tới cổng, người bế bé và những người đi theo sẽ vất bổ kết mang theo vào lửa, đợi cháy một chút rồi thực hiện bước qua lửa (trai 7 lần, nữ 9 lần) sau đó mới vào nhà.
Khi vào nhà, hãy đợi cho phòng thông thoáng vơi bớt mùi khói và bồ kết rồi mới cho mẹ và bé vào.
Ghi chú: Việc bước qua lửa được gọi là “đốt vía” để loại bỏ các năng lượng xấu, tà khí còn bám theo khi đi từ bệnh viện về nhà. Theo các bà đở đẻ cao niên thì đây là một nghi thức quan trọng để giúp bé ăn ngon, ngủ tốt, nếu không sẽ thường xuyên bị ma quỷ quấy phá, hay khóc đêm,…
Mang theo son môi
Ngày xưa, khi chưa có son môi thì các cụ thường sử dụng “nhọ nồi”, tức là miếng than đen bám bên ngoài xoong nồi. Dùng để bôi lên trán trẻ sơ sinh để giúp tránh tà ma, năng lượng xấu hay tránh các thế lực siêu nhiên mà con người không nhìn thấy.
Chú thích: Theo một tài liệu cũ, ma quỷ sẽ không thể nhìn thấy bé khi bôi lên mặt, trán nhọ nồi vì vậy các cụ ngày xưa thường dùng cách này. Nhưng hiện nay khi không có nhọ nồi nữa thì hầu như đều dùng son môi để thay thế (chủ yếu là lớp trẻ sau này). Tất cả thông tin trên đều chưa được kiểm chứng vì vậy các mẹ nên cân nhắc khi áp dụng.
Mang theo 1 cây dao nhỏ
Theo dân gian, cầm theo một cay dao nhỏ có tác dụng xua đuổi tà ma và năng lượng tiêu cực. Mục đích là muốn bé không bị quấy nhiễu trong suốt chặng đường đi từ bệnh viện về nhà, để bé luôn bình an và khỏe mạnh.
Đũa
Đũa cũng như dao, có tác dụng tạo ra một vòng bảo vệ giúp bé tránh xa được các năng lượng xấu, sự quấy nhiễu của các thế lực siêu nhiên.
Sau khi bé về nhà vẫn có thể dùng cây đũa đó để đặt ở đầu giường ngủ với tác dụng tương tự như trên.
Bùa bình an hoặc vòng dâu tằm
Bùa bình an hoặc vòng dâu tằm có tác dụng xua đuổi tà mà, giúp bảo vệ khỏi các năng lượng xấu, ma quỷ quấy nhiễu. Bùa thường được các thầy phong thủy, thầy cúng làm phép để đặt ở gối nơi bé ngủ, giúp bé ngủ ngon, ít khóc đêm.
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ những vật dụng, đồ đạc cần thiết và chọn ngày đón trẻ sơ sinh về nhà thì việc tiếp theo là làm thủ tục để cho hai mẹ con xuất viện.
Không được khen (quở) bất kỳ điều gì về em bé sau khi đón về nhà
Cha mẹ và gia đình nên chú ý không nên khen, chê hay nói gì về bé sau khi được đón về nhà. Dân gian gọi đó là “quở”, điều này sẽ khiến bé người âm chú ý đến khiến bé bị quấy nhiều, khó ăn, chậm lớn, khó ngủ,..
Xem: Dịch vụ người nuôi đẻ tại nhà sau sinh chuyên môn cao.
4. Thủ tục đón trẻ về sơ sinh về từ viện về nhà
Theo kinh nghiệm, thời gian trẻ sơ sinh có thể được phép xuất viện sẽ phụ thuộc vào tình trạng của mẹ và bé sau khi sinh, sinh thường hay sinh mổ,…
Thông thường, nếu mẹ sinh thường và bé hoàn toàn khỏe mạnh thì sẽ được phép xuất viện trong khoảng 72 giờ (tức 3 ngày).
Giấy tờ cần chuẩn bị để làm thủ tục xuất viện về nhà bao gồm:
- Giấy chứng sinh: Cần lấy giấy chứng sinh ở khoa sản nơi mẹ và bé được chăm sóc sau khi sinh.
- Giấy chứng nhận tiêm phòng: Bé sẽ được tiêm một số vắc-xin sau khi sinh. Giấy này sẽ giúp theo dõi lịch tiêm phòng cho trẻ tốt hơn.
- Giấy chứng nhận phẫu thuật (nếu có): Áp dụng cho các mẹ sinh mổ, giấy này sẽ hỗ trợ trong việc xin nghỉ phép cho cha để chăm sóc gia đình.
- Giấy thanh toán viện phí: Giấy này xác nhận rằng tất cả các khoản chi phí dịch vụ đã được thanh toán trước khi rời bệnh viện.
Chú ý: Mỗi bệnh viện sẽ có các quy định khác nhau vì vậy cha mẹ nên tìm hiểu trước quy định của bệnh viện (nơi đăng ký sinh) để có chuẩn bị phù hợp nhất.
Văn khấn đón trẻ sơ sinh về nhà bình an
Việc khấn vái này sẽ tùy thuộc phải quan niệm của mỗi gia đình, tôn giáo vì vậy nó chỉ mang tính chất tham khảo.
Cha mẹ có thể tham khảo mẫu văn khấn đón trẻ sơ sinh về nhà dưới đây:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.Con kính lạy ngài đương niên Thái tuế chí đức tôn thần.Con kính lạy ngài Thành Hoàng bản cảnh.Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.Con kính lạy ngài Bản gia thổ địa Long Mạch.Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn thần.Con kính lạy ngài tiền hậu địa chủ tài thần.Con kính lạy các Tôn thần cai quản trong khu vực này.Con kính lạy Cửu huyền thất tổ, Hội đồng gia tiên, Hội đồng bà cô, Hội đồng ông mãnh, Chư vị hương linh dòng họ…Hôm nay là ngày … tháng … năm …, gia đình chúng con xin làm lễ đón cháu (tên bé) về nhà.Con xin kính cáo với chư vị chư thần, tổ tiên dòng họ …, hôm nay gia đình con xin ra mắt, báo cáo sự chào đời của cháu (tên bé). Chúng con kính mong chư vị thần linh, gia tiên nội ngoại chứng giám, phù hộ độ trì cho cháu (tên bé) mạnh khỏe, hay ăn chóng lớn, thông minh lanh lợi, gia đình hạnh phúc, hòa thuận. Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Chú thích: Thay thế các phần có dấu 3 chấm (…) thành thông tin thực tế.
Tại sao nên nghe theo các mẹo đưa trẻ sơ sinh về nhà này?
Tất cả các mẹo dân gian khi đón bé về nhà trên đây đều được rút ra từ kinh nghiệm từ cha ông ta, với mục đích giúp các bé sơ sinh luôn được an toàn và khỏe mạnh. Cụ thể là:
- Bé mau ăn chóng lớn.
- Mong bé luôn bình an và khỏe mạnh.
- Bé có giấc ngủ ngon, dù là đêm hay ngày.
- Tránh bé bị ma quỷ đeo bám, quấy rầy.
Tham khảo: Dịch vụ nuôi mẹ bầu sau sinh tại bệnh viện.
Lưu ý khi gia đình đưa trẻ về nhà từ những ngày từ bệnh viện
Ngoài các yếu tố trên, khi đón trẻ sơ sinh về nhà cha mẹ và gia đình cũng nên lưu ý thêm một chút các vấn đề sau:
- “Người mát tay” để bế bé về có thể là bất kỳ ai, được lựa chọn theo các tiêu chí như sức khỏe tốt, cuộc sống hạnh phúc, tính cách nhẹ nhàng ôn hòa, có kinh nghiệm bế hay nuôi dạy trẻ, tuổi tác phù hợp,…
- Nếu không thể tìm người mát tay theo mong muốn để bé bé trên viện thì cũng có thể nhờ người đón để bé ở nhà.
- Kiểm tra lại hành lý, vật dụng trước khi về.
- Cho bé nằm chiếu riêng khi về tới nhà để dễ nuôi hơn, đây là chiếc chiếu nhỏ dành riêng cho trẻ sơ sinh.
- Không được bế bé dưới 1 tháng ra khỏi nhà. Nếu bắt buộc phải ra ngoài thì tránh buổi trưa và buổi tối.
- Để bé thông minh, ngoan và dễ nuôi thì cha mẹ hãy xin lại quần áo của em sơ sinh khác (lớn hơn) đáp ứng những phẩm chất đó.
- Cúng ngày bà mụ vào ngày thứ 7 (đối với bé trai) và (ngày thứ 9) đối với bé gái.
- Để giúp bé ít bị quấy khóc thì có thể bỏ dao, cây đũa, cành dâu, hoặc một miếng vải được cắt lá cờ phan ở dưới gối.
- Không nên gọi tên khai sinh của bé vào ban đêm vì có thể khiến ma quỷ chú ý đến bé.
- Đối với các bé khó nuôi thì có thể gửi nhờ nhà chùa, theo Phật, Thánh để được các bậc bề trên bảo hộ để dễ nuôi hơn.
Trên đây là những thông tin về phong tục đón trẻ sơ sinh từ viện về nhà đầy đủ nhất. Bao gồm cả các trình tự cần thực hiện như đồ đạc, vật dụng, thủ tục xin ra viện và các lưu ý về phong tục dân gian của Việt Nam dành cho trẻ sơ sinh.
Hy vọng rằng, cha mẹ thấy nội dung trên thực sự có ích. Family Maid cùng đội ngũ chuyên gia luôn cố gắng mang đến những thông tin chính xác nhất để quý cha mẹ có thể nuôi dạy các con tốt hơn.
