Với soạn bài Xã Trưởng - Mẹ Đốp trang 128, 129, 130, 131, 132 Ngữ văn lớp 10 Chân trời sáng tạo sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 10.
Soạn bài Xã Trưởng - Mẹ Đốp - Chân trời sáng tạo
* Hướng dẫn đọc
Nội dung chính: Đoạn trích được trích từ vở chèo Quan Âm Thị Kính, nội dung xoay quanh cuộc trao đổi giữa xã trưởng (người quản lí xã) với mẹ Đốp (vợ của người mõ làng) về việc đi rao mõ, thông báo cho cả làng biết tin Thị Mầu mang thai khi chưa có chồng.
Câu 1 (trang 132 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Liệt kê theo bảng sau những từ ngữ, hình ảnh trong lời thoại của hai nhân vật khi họ nói về công việc thường ngày của mình và của người còn lại:
Nói về xã trưởng
Nói về mẹ Đốp và chồng
Xã trưởng
- Tại dân vi tổng lí Quốc pháp hữu công hầu..
- Đi rao mõ...
Mẹ Đốp
- làng chửa được ngồi...
- Mộc đạc vang lừng Kim thanh dóng dả...
Từ bảng trên, hãy nêu nhận xét về thái độ, quan điểm của hai nhân vật.
Trả lời:
Xã trưởng
- Tại dân vi tổng lí
Quốc pháp hữu công cầu
Ơn dân xã thuận bầu
Tôi đứng đầu hàng xã
- Đi rao mõ
- Làm cái thứ mõ thì bằng với sắc cái gì ?
Mẹ Đốp
- Các cụ chửa được ngồi
- Thầy sai con đi rao mõ
- Mộc đạc vang lừng
Kim thanh dóng dả
- Bất phận danh nhi tài túc
Vô chế lệnh nhi dân tòng
- Muôn việc sửa sang quyền cắt đặt
Một mình một chiếu thảnh thơi ngồi
Nói về xã trưởng
+ Xã trưởng : tự hào mà nói mình được chọn làm lí trưởng là do người dân đều đồng ý chọn, coi mình như là vua ở đây
+ Mẹ Đốp : đả kích, châm chọc chức xã trưởng
Nói về mẹ Đốp và chồng
+ Xã trưởng: khinh bỉ ra mặt, coi thường những người thấp kém hơn mình
+ Mẹ Đốp; dùng những từ ca ngợi ghề của mình cũng được trân trọng, cũng được dân bầu. Nói về chồng luôn dùng những từ thẳng thắn để nói về những gì chồng đạt được
Câu 2 (trang 132 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Yếu tố hài hước trong đoạn trích trên được tạo nên từ những thủ pháp nào? Thử hình dung khi diễn viên chèo nhập vai mẹ Đốp, họ sẽ sử dụng những cử chỉ, hành động như thế nào?
Trả lời:
+ Thủ pháp nghệ thuật
Từ đồng âm ''bằng'' ;''Bố cháu trẩy tỉnh lĩnh băng rồi ạ/ Làm cái thứ mõ thì bằng với sắc cái gì''
Những từ ngữ giản dị, môc mạc, đặc trưng cua làng quê: đốp chát, bố cháu, chửa, con mẹ Đốp, tốt nái
+ Khi diễn viên chèo nhập vai mẹ Đốp, họ sẽ sử dụng cử chỉ chân chất, nhanh nhạy, tinh nghịch
Câu 3 (trang 132 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Mẹ Đốp thuộc kiểu nhân vật nào trong các kiểu nhân vật chính yếu cảu chèo cổ? Theo bạn, sự xuất hiện của mẹ Đốp nói riêng và kiểu nhân vật này nói chung trong kịch bản chèo có tác dụng như thế nào đối với việc chuyển tải tư tưởng, triết lí dân gian?
Trả lời:
Mẹ Đốp thuộc kiểu hề-nhân vật hài hước, gây cười. Cụ thể thì hề áo ngắn là Mẹ Đốp , đại diện cho tầng lớp nhân dân (bị trị) luôn luôn tìm cách đả kích, châm chọc, chửi khéo giai cấp thống trị là Xã Trưởng, gây tiếng cười hóm hỉnh, sâu cay, chua chát, sảng khoái, hể hả qua những việc làm ngu dốt, vô nhân đạo của chúng diễn ra hàng ngày. Sự xuất hiện của mẹ Đốp nói riêng và kiểu nhân vật này nói chung trong kịch bản chèo có tác dụng hình tượng hóa các quan điểm, triể lí dân gian giúp việc truyền tải dễ dàng hơn, dễ hiểu hơn.
Bài tập sáng tạo (trang 132 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Vẽ bức tranh hoặc dựng một hoạt cảnh lấy cảm hứng từ vở chèo “Quan Âm Thị Kính”
Trả lời:
(Thị Mầu lên chùa - tranh sưu tầm)
Xem thêm các bài Soạn văn lớp 10 Chân trời sáng tạo hay nhất, ngắn gọn khác:
Huyện Trìa, Đề Hầu, Thầy Nghêu mắc lỡm Thị Hến
A.Viết một bản nội quy ở nơi công cộng
B. Viết một bản hướng dẫn ở nơi công cộng
Thảo luận nhóm về một vấn đề có ý kiến khác nhau
Ôn tập trang 148
Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 10 hay khác:
- Soạn văn 10 Chân trời sáng tạo (hay nhất)
- Soạn văn 10 Chân trời sáng tạo (ngắn nhất)
- Soạn văn 10 Chân trời sáng tạo (siêu ngắn)
- Giải Chuyên đề học tập Văn 10 Chân trời sáng tạo
- Giải lớp 10 Chân trời sáng tạo (các môn học)
- Giải lớp 10 Kết nối tri thức (các môn học)
- Giải lớp 10 Cánh diều (các môn học)
