“Tửu đồ quỳ” KTS Nguyễn Trọng Huấn với bức ảnh “lạy sống” Cụ Tom

Nếu có dịp về thăm nhà Cụ Tom tại Làng Vân (Việt Yên, Bắc Giang), bạn có thể bắt gặp một bức ảnh đặc biệt được trưng bày trong nhà cụ chụp một người đàn ông ăn vận sang trọng đang quỳ lạy dưới chân một cụ bà nhà quê chân chất.

Nhà cụ Tom là một ngôi nhà nhỏ đơn sơ trong ngôi làng cổ Bắc Bộ với nghề nấu rượu truyền thống nức tiếng cả nước. Trong ngôi nhà nhỏ ấy, từng là nơi sinh sống của cụ bên các con cháu trong gia đình đồng thời nấu những nồi rượu làm say lòng biết bao tửu khách xa gần khắp cả nước.

Trong nhà cụ còn nhiều bức ảnh lưu lại các kỷ niệm của cụ Tom bên lò rượu gia đình và với người yêu rượu của cụ lúc sinh thời. Trong đó có một bức ảnh lạ trên tường chụp một người đàn ông ăn vận sang trọng đang quỳ phủ phục dưới chân khi thấy cụ Tom từ trong nhà bước ra.

Người chụp bức ảnh độc đáo ấy chính là nhà thơ Nguyễn Duy còn người quỳ dưới sân chính là kiến trúc sư Nguyễn Trọng Huấn, một tửu đồ có hạng người Huế.

Vậy tại sao người đàn ông vốn nổi tiếng trong giới quy hoạch với đề án quy hoạch hai bờ sông Hương ấy lại phải quỳ lạy dưới chân một người đàn bà nông dân chân chất?

Theo lời của KTS. Nguyễn Trọng Huấn kể lại “Trong chuyến xuyên Việt để đi tìm cái hồn rượu Việt, đi qua tất cả các làng rượu nổi tiếng từ Nam ra Bắc, không thể không ghé thăm rượu làng Vân được”

“Sau khi được cụ Tom cho thưởng thức rượu rồi thì không có cách gì khác nữa, tôi phải quỳ xuống dưới sân lạy sống cụ ba lạy bởi vì cụ đã giữ cho dân mình một thứ quốc bảo như ngày hôm nay”.

Lời bộc bạch ấy xuất hiện trong tập 15 của bộ phim về hành trình ẩm thực xuyên Việt dài 22 tập do Hãng phim Truyền hình TP. Hồ Chí Minh thực hiện phát sóng năm 2010 nói về cụ Tom và rượu làng Vân.

Nhà thơ Tân Linh cho biết thêm “Tôi thề là Nguyễn Trọng Huấn chưa lạy ai ngoài hương hồn cha mẹ ông ấy. Thế mà ông về Kinh Bắc quỳ xuống sân lạy một bà cụ chân đất. Nguyễn Trọng Huấn đã làm một cử chỉ cao đẹp khi anh quỳ xuống chân người đàn bà nấu ra thứ rượu quý”.

Có thể nói, hành động ấy của KTS nổi tiếng Nguyễn Trọng Huấn chính là sự trân trọng lớn dành cho tay nghề nấu rượu của cụ Tom. Ông biết ơn công lao của người làm ra thứ rượu “tiên tửu” với hương vị thơm ngon hiếm có loại rượu nào khác có thể so sánh được đồng thời yêu mến cái tài, cái đức của cụ.

Những người như cụ Tom, trải qua biết bao thăng trầm của thời cuộc vẫn son sắt giữ cho hậu thế một báu vật không để bị thất truyền, một thứ rượu độc đáo, một nghề truyền thống của gia đình, của quê hương. Nói cách khác cụ chính là người góp công sáng tạo để văn hóa Việt trở nên thơm lừng, sóng sánh và say đắm lòng người như từng giọt rượu quý mà cả cuộc đời cụ dày công nghiên cứu chưng chất nên nó.

Giờ đây cả hai con người trong bức ảnh đều đã là người thiên cổ nhưng giá trị đẹp của bức ảnh ấy vẫn luôn còn mãi. Rượu làng Vân Cụ Tom giờ đây vẫn đỏ lửa bởi sự kế thừa nghề truyền thống của con cháu trong gia đình để những “giọt ngọc” ấy không bao giờ mất đi trong lòng người yêu rượu suốt dọc dài đất nước.