Đi một chặng đường dài 35km từ thị trấn Vàng huyện Thanh Sơn, tôi đặt chân đến xã Thu Ngạc. Con đường trải đá, tiếp đó là một con suối nhỏ gần như cạn nước đưa tôi đến thôn Liên Minh.

Ruộng lúa vừa mới thu hoạch, chỉ còn trơ ra những gốc rạ. Đất ruộng nứt nẻ, khô cằn. Sắp tới thời điểm cấy vụ mới, ruộng khô, suối khô như vậy thì sẽ cấy như thế nào đây?

Liên Minh là một thôn nghèo thuộc xã Thu Ngạc, huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ, đời sống cốt yếu dựa vào trồng tỉa và chăn nuôi. Trong nhiều năm, khó khăn mà người dân gặp phải là những vấn đề về trồng tỉa như giống cây, phân bón, nguồn vốn, và đặc biệt là nguồn nước.
bơm nước di động

thời đoạn đánh giá nhu cầu của cộng đồng, những người dân nghèo nghe nói được làm dự án đều hồ hởi tới dự cuộc họp thôn.

Thôn có 63 hộ thì tới 60 hộ có mặt trong cuộc họp, cùng nhau đàm đạo, phát biểu quan điểm những khó khăn của cả thôn, từ đó 100% đi tới quyết định mua máy bơm nước để giải quyết tình trạng thiếu nước tưới đồng kéo dài trong suốt bao năm nay.

Mục tiêu mà dự án đề ra là quờ các hộ trong thôn đều được bơm nước vào đồng, góp phần nâng cao năng suất lúa và tăng diện tích trồng màu. Ngày nhận máy bơm nước và chạy thử có sự chứng kiến của đại diện BQL xã, BQL dự án thôn, đại diện trọng điểm RDSC và một số người dân.

quơ mọi người đều tin rằng vụ lúa năm nay sẽ bớt nặng nhọc và lo âu hơn khi máy bơm nước có thể di chuyển tới từng khu đồng.

Tuy nhiên, khi đưa máy bơm nước vào dùng thực tế mới có nhiều vấn đề nảy không lường trước được. Trước tiên là việc dây cuaroa liên tiếp đứt. Nước đang chuẩn bị đến được các hộ cuối ruộng thì dây đứt.

Thời gian đi mua dây thay thế cũng đủ để nước ngấm hết ở các ruộng được bơm, kết quả là các hộ cuối nguồn không hề được bơm nước.Việc chuyển vận lắp đặt làm máy bị lệch, dây cuaroa bị vặn, chỉ sau 30 phút là cháy. Thôn đã một lần khoan lại máy cho đúng tâm, nhưng kết quả vẫn lệch và dây vẫn đứt.

BGS chưa có sổ sách ghi lại các hoạt động từ khi có máy bơm vì họ cho rằng cũng chưa có nguồn thu gì lớn để phải giám sát cả. Mọi người trông mong khi nào máy ổn định, họ có thể ghi chép lại rõ ràng.Vấn đề dây cuaroa đứt không phải là quá nghiêm trọng, mà điều đáng nói ở đây là sự phối hợp xử lý giữa BQL thôn và BQL dự án của trọng tâm.

BQL thôn tỏ ra chậm trễ trong việc thông báo tình hình máy hỏng cho trọng điểm, trong khi một vụ lúa mới đang chuận bị đến gần. BQL dự án của Trung tâm cũng chưa thực thụ sâu sát để có những xử lý kịp thời đối với những vấn đề nảy.

Vụ vừa qua mới mang thuộc tính thể nghiệm, thêm nữa năm nay thời tiết quá khô hạn nên máy bơm nước chưa phát huy được hết tác dụng. Bản thân 11 hộ đựơc bơm nước cũng không đạt được năng suất như mong muốn. Bên cạnh vấn đề khô hạn kéo dài tồn tại những lý do xuất hành từ chủ quan.

Đó là việc thủ tục tiền để mua máy bơm nước chạy xăng loại nhỏ chậm 1 tháng so với thời kỳ sinh trưởng của lúa. Khi máy đến thì ruộng đã nứt nẻ, nước chỉ có tác dụng tưới tiêu, đất không còn tác dụng giữ nước.

Các hộ đầu ruộng nếu không có người trông nom ruộng cũng bị người khác lấy trộm nước. Những hộ này chỉ đạt năng suất 100kg/sào. Các hộ giữ được nước đạt năng suất 150kg/sào. Thậm chí những hộ cuối ruộng chỉ thu được khoảng 50kg/sào. Quan sát thấy có nhiều cánh đồng mất trắng, trâu bò được thả vào ăn những cọng rơm rạ còn sót lại.

Khi tìm hiểu nhu cầu, 100% các hộ đều thống nhất rằng khó khăn hiện tại của họ là nước. Nhưng khi đưa máy bơm vào thực tại, họ mới phát hiện ra rằng nếu chỉ có máy bơm nước thì chưa thực thụ giải quyết vấn đề. căn do chính là do nguồn nước hạn chế, chất đất kém trong việc giữ nước. Có một hộ cuối nguồn đã phát biểu như thế này: “Ruộng nhà tôi mới rồi không được tưới nước. Máy đến nơi thì lúa đã chết rồi. Nhưng nếu lúa chưa chết thì nước cũng không tới nơi đựơc.

Nếu nước được bơm vào ruộng thì ruộng cũng không giữ được nước do cát nhiều, nên đành chịu mất trắng vậy”.

Vậy, vấn đề đặt ra là: liệu máy bơm nước đã đích thực là giải pháp hiệu quả hay chưa? Chúng ta không thể phủ nhận tác dụng cứu lúa của máy trong năm nay, nhưng nếu như thời tiết vẫn tiếp kiến khô hạn như năm nay thì đích tăng diện tích một vụ lên hai vụ từ 8,7ha lên 10,8ha, tăng năng suất toàn khu từ 100kg/sào lên 150-180kg/sào sẽ khó có thể thực hiện được.

Nếu đem so sánh với các khu ruộng có điều kiện đất đai na ná xứ đồng này, trong năm nay các khu ruộng đó đạt năng suất 150kg/sào do họ được đầu tư mương từ chương trình của huyện.

Từ đây cho thấy muốn giải quyết thành công nhu cầu nước tưới của người dân Liên Minh, có lẽ việc xây đập ngăn nước sẽ hiệu quả hơn chăng? Thôn có đề xuất về việc làm mương xương cá bảo đảm cho việc dẫn nước đồng đều hơn cho các hộ gia đình. Các hộ ở cuối ruộng cũng sẽ có khả năng nhận được nước.

Người dân hợp nhất sẽ tự xây mương, chỉ cần dự án hỗ trợ là có thể thực hiện được. Các cán bộ dự án có thể tìm hiểu quy mô hoạt động này xem có ăn nhập với các điều kiện tương trợ của trọng điểm không, từ đó lập ra kế hoạch hỗ trợ cộng đồng.

Bên cạnh các trục trặc trong quá trình dùng máy, chúng ta cũng cần mong về những thành công mà dự án đã đạt đựơc. Có thể nói, thành công lớn nhất là dự án cuộn được sự tham dự đông đảo và tán đồng cao của người dân.

chừng độ tham gia của người dân được miêu tả ở bốn cấp: biết, bàn, ra quyết định, quản lý. Trong dự án này, người dân được cán bộ dự án phổ biến về các bước đề ra nhu cầu của mình, tiếp đó, họ được phép lựa chọn phương án giải quyết nhu cầu (trên cơ sở một số điều kiện như: mức tương trợ có thể của dự án, điều kiện địa lý thôn…), và cử ra người đại diện cho mình quản lý và giám sát việc thực hành dự án.

Một vụ lúa mới lại chuẩn bị bắt đầu. Máy bơm nước giờ đây đã được tu tạo. Hy vọng rằng mùa gặt năm nay sẽ đem lại niềm vui cho người dân cày!

Công ty TNHH Thuận Hiệp Thành chuyên phân phối : máy bơm nước chạy bằng xăng
Địa chỉ: 21/20/77-79 Lê Công Phép, P.An Lạc, Q.Bình Tân.
Điện thoại : 08-6266 0944
Fax: 08-6266 0505
Web site : dailymaybom.vn
Chi nhánh Quận 2:
Địa chỉ: 67 Mai Chí Thọ, Phường An Phú, Quận 2
Điện thoại: 08 2253 5292