“Bố tôi là thế hệ chủ nhiệm HTX trước hết nên mới được ưu tiên có một suất “để dành” cho cụ bà, chứ thế hệ chúng tôi thì xếp hàng dài cũng chưa tới lượt…” – ông Nguyễn Văn Hảo thành thật khi nhắc về… chuyện lo hậu sự của người già trong gia đình.

“Nếu chồng lên nhau, thì hoạ chăng có chỗ!”

Chuyện người dân Thủ đô mươi năm trở lại đây lo âu vì chuyện hậu sự do đầy đủ nghĩa trang trong nội đô đã chật kín và quá tải là điều hoàn toàn có thật.
Thậm chí, cùng lúc cùng đợt sốt đất Ba Vì do “làn sóng ảo”, những địa danh như Đường Lâm, Tản Viên… càng trở thành lừng danh vì “người thành phố” đua nhau về “mua đất”, “đặt chỗ” cho việc hậu sự của thân nhân mình, nhất là lúc có tin đồn đấy là những nơi… mộ phát!

Tìm hiểu thêm: cong vien nghia trang thien duc

Chưa hết, một câu chuyện được chính ông quản trang của một nghĩa địa trong nội thành Hà Nội kể: có những gia đình no ấm, đại gia… năm lần mười lượt đến nhờ cậy ông, rằng Nếu có nhà nào chuyển mả thì nhớ “nhận phần” giúp, tiền nong bao nhiêu gia đình này cũng đáp ứng.

Bởi vì, thứ nhất là nội ô, việc khói nhang cho những cụ thuận tiện; thứ 2, là nguyện vọng của những người sống cũng muốn song thân phụ mẫu của mình khi nào cũng gắn bó, thân thiện bên nhau, kể cả lúc chết.

Nhiều chuyện buồn khác, hai dòng tộc vốn chi trên chi dưới, cùng nội tộc mà cũng mâu thuẫn, “cạch mặt” nhau chỉ vì chuyện tranh phần đất xây mộ… Thời buổi tấc đất tấc vàng, đến cả đất nghĩa trang cũng bị tranh giành, mà thậm chí “tiền tấn” chồng lên cũng không mua được vì đã… chật kín.

Nằm ở lối vào Thủ đô, làng Láng (phường Láng Thượng, thị xã Đống Đa) nức danh có cây húng Láng có vị thơm dị biệt. Sở dĩ sở hữu vị thơm đặc thù đó, là nhờ thổ nhưỡng của đất làng Láng với sự đặc thù không vùng nào có.

Ông Nguyễn Văn Hảo (phường Láng Thượng) rầu rĩ bên hàng bia mộ nội tộc. Cụ thân sinh ra ông nguyên là chủ nhiệm hiệp tác phố nông nghiệp Láng Thượng. Cụ đã viên tịch được sắp chục năm. Bên cạnh phần mả của cụ, một khu đất trống đã được xây đựng rộng hơn 1m2, lớp vữa trát bên ngoài đã ngả màu xám xịt vì thời kì.

Ông Hảo thật thà: “phần” ấy là “chỗ để dành” cho cụ bà. Gia đình nhà ông may mắn “nhận phần” được chỗ đất quý hiếm ấy, hai cụ song thân sau này được ở gần nhau. Đó cũng là nhờ cụ thân sinh của ông Hảo là Chủ nhiệm hiệp tác xã từ lâu, chứ Nếu như chỉ là phường viên thường nhật cũng không có cơ may đó!

Tìm hiểu thêm: nghĩa trang công viên vĩnh hằng

Theo ông Hảo, đất bãi tha ma làng Láng đã chật kín chỗ từ rất lâu, không gia đình nào có thể “chen chân” xí chỗ được, dù có làm "ông nọ bà kia" đi nữa. Gần như những gia đình mang người thân mai táng tại đây, theo tâm linh phương Đông, “mồ im mả đẹp”, chẳng nhà nào chuyển đi đâu cả.

Đường nhỏ hẹp từ làng Láng sang chùa Láng cắt qua nghĩa địa làng, giờ trở nên đường độc đạo để người dân làng Láng chuyển động.

“Nhà nào nhanh chân nhận phần từ chục năm trước, thì may ra với chỗ “dự trữ”, chứ tới thời tôi, thời con cháu thì đừng có mà mong. Ví như chồng lên nhau được thì hoạ may có chỗ!” – ông Hảo nói.

Ngay sau khu nghĩa trang làng Láng, còn một khu đất trống chừng hơn ngàn m2. Ông Hảo bảo, đấy là khu đất % của phố viên hợp tác xã nông nghiệp Láng Thượng được quy hoạch làm đất cao sản từ trước.

“Không có đất xây trụ sở cho Ban quản trang!”

Ông Bành Hữu Tuấn, Chủ nhiệm HTX dịch vụ thương nghiệp buồn rầu: HTX của ông, trước là HTX nông nghiệp. Thế nhưng, quỹ đất nông nghiệp của HTX đã hết từ lâu lắm, chỉ còn một phần nhỏ, đến đây có đường chạy từ đền Voi Phục (công viên Thủ Lệ) chạy cắt sang khu Pháo Đài Láng sẽ xén hết phần đất còn lại.
Về bãi tha ma làng Láng, ông Tuấn cho hay: trước, làng Láng (phường Láng Thượng) có hai khu nghĩa trang: 1 khu mộ ướt, 1 khu mả khô. Khu mộ ướt nằm ngay phái sau Bệnh viện Phụ sản Hà Nội đã bị giải tỏa để xây dựng khu giãn dân.

Từ năm 1995, khu mộ khô (nằm liền kề với Chùa Láng) đã được chủ trương cấm táng, an táng. Lý do: nghĩa trang đã hết đất thi công.

Đọc thêm: nghĩa trang công viên vĩnh hằng

Vẫn câu chuyện của ông Tuấn: Tôi là chủ nhiệm HTX thật, nhưng mới vừa giờ, ông chú ruột tôi mất cũng không có chỗ để chôn cất, phải đi mua bên ngoài. HTX bây giờ còn hơn 100 thị trấn viên, nhưng vì hết đất canh tác nên HTX cũng phải đổi tên, chuyển ngành thành HTX dịch vụ thương nghiệp.

Ông Tuấn buồn rầu: đất bãi tha ma chật kín, ngay cả việc HTX muốn xây mới một căn nhà nhỏ để làm hội sở cho ban quản trang cũng không có. Thế nên, Ban quản trang của nghĩa trang Chùa Láng cũng đành “đặt trụ sở” trong trụ sở của HTX thương nghiệp dịch vụ Láng Thượng”.