Trẻ em bị suy dinh dưỡng thực sự là điều khiến ba mẹ rất lo lắng. Rất nhiều tình huống trẻ bị suy dinh dưỡng mà ba phụ huynh không hề hay biết hay các dấu hiệu rất khó nhận ra.
Suy dinh dưỡng cản trở sự phát triển của trẻ em
Bé suy dinh dưỡng thường gặp các vấn đề trong sự phát triển thể chất như thấp – lùn, trẻ thường kém phát triển ý thức và trí tuệ. Đặc biệt, sức khỏe của trẻ bị đe dọa do hệ miễn dịch của trẻ suy giảm khiến trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn như tiêu chảy, viêm đường hô hấp, dễ dàng ốm vặt mỗi khi khí hậu thay đổi.
Tại sao trẻ em bị suy dinh dưỡng?
Trẻ em là đối tượng vẫn còn thụ động trong việc ăn uống. Bất cứ sự sơ suất nào của má trong quá trình ăn uống của trẻ đều có thể mang suy dinh dưỡng tới. Ví dụ như tập ăn dăm quá sớm hoặc quá muộn khiến trẻ không nhận được các vi chất thiết suy yếu từ đa dạng các loại thực phẩm trong bữa ăn hàng ngày. Ngoài ra, một số bệnh nhiễm trùng như viêm phổi, tiêu chảy, lao, sởi cản trở việc hấp thụ dinh dưỡng của trẻ em.


Xác định mức độ suy dinh dưỡng của trẻ em
Để xác định mức độ nặng, nhẹ khi trẻ em bị suy dinh dưỡng, ba má sẽ căn cứ vào các tiêu chí cân nặng, chiều cao và tầm tuổi của trẻ để so sánh và chẩn đoán. Hiện nay trên thế giớ có 3 cách để xác định mức độ suy dinh dưỡng như sau:
1.Cách thứ nhất, ba má Sử dụng tiêu chí cân nặng theo độ tuổi, để tính độ lệch chuẩn so với chỉ số trung bình của quần thể tham khảo theo số liệu thống kê của Trung tâm Sức khỏe quốc gia để phân loại mức độ suy dinh dưỡng.
Suy dinh dưỡng độ I: Cân nặng của trẻ dưới - 2SD đến - 3SD tương đương với cân nặng còn 70-80% so với mức bình thường.
Suy dinh dưỡng độ II: Cân nặng của trẻ dưới - 3SD đến - 4SD tương đương với cân nặng còn 60-70% so với mức bình thường.
Suy dinh dưỡng độ III: Cân nặng của trẻ dưới - 4SD tương đương với cân nặng còn dưới 60% so với mức bình thường.
Cách phân loại này nhanh, đơn giản, phổ biến nhưng không phân biệt được suy dinh dưỡng cấp tính hay mãn tính, không nêu đủ các thể suy dinh dưỡng nặng.
  1. Một cách khác là ba phụ huynh có thể theo dõi cân nặng theo chiều cao và chiều cao theo tuổi để phân loại suy dinh dưỡng cấp tính hay mãn tính và tình trạng suy dinh dưỡng trong quá khứ. Nhưng với giải pháp này, má không thể phân loại được mức độ suy dinh dưỡng ở trẻ, nhất là các thể suy dinh dưỡng nặng.

Chiều cao theo tuổi Cân nặng theo chiều cao
≥ 80% (-2SD) ≤ 80% (-2SD)
≥ 90% (- 2SD) Bình thường Gầy mòn
≤ 90% (- 2SD) Còi cọc Gầy mòn, còi cọc
  1. Cách thứ ba, ba bố mẹ Sử dụng chỉ tiêu cân nặng theo tuổi để xác định trẻ có bị suy dinh dưỡng hay không.

% cân nặng so với tuổi Trẻ bị phù ?
Có Không
60 – 80% Kwashiorkor SDD I, II
< 60% Marasmus - Kwashiorkor Marasmus
Trong đó, Kwashiorkor là thể suy dinh dưỡng do chế độ ăn nghèo protein và gluxit tạm đủ, Marasmus là thể suy dinh dưỡng nặng phổ biến nhất. Cách này hợp lý để phân loại nhanh các tình huống suy dinh dưỡng nặng. Tuy nhiên, cách này chưa phân loại được suy dinh dưỡng nhẹ và vừa, suy dinh dưỡng cung cấp và mãn.
Làm sao để ba cha mẹ nhận biết trẻ em suy dinh dưỡng
Dựa vào 3 giải pháp nhận biết suy dinh dưỡng ở trên, ba cha mẹ có thể xác định trẻ có bị suy dinh dưỡng hay không. Để chính xác hơn, ba phụ huynh cho cháu tiến hành các xét nghiệm máu, nước tiểu, phân, miễn dịch, X- quang để chẩn đoán.
Căn cứ vào mức độ suy dinh dưỡng nặng, nhẹ khác nhau, mà ba phụ huynh chọn lựa cách điều trị tại nhà hoặc tại cơ sở y tế. Nếu trẻ đang bú thì không được cai sữa và chú ý chế độ ăn uống hỗ trợ dưỡng chất cho bé. Đặc biệt, má nên điều trị dứt điểm các bệnh nhiễm khuẩn và theo dõi liên tục chiều cao, cân nặng của trẻ để phát hiện kịp thời.
Đồng thời, ngay từ khi mang thai, bố mẹ cần một chế độ ăn uống đầy đủ để phòng tránh suy dinh dưỡng bào thai. Sau đó, cho trẻ bú sữa phụ huynh hoàn toàn trong 6 tháng đầu, những tháng tiếp theo kết hợp cho trẻ tập ăn dăm đúng cách, khoa học.